Kingana kia ambuta ye matoko

Ki Ngana Kieto

AMBUTA YE MATOKO
Vata dimosi diakala ye matoko kabazolanga mbuta zau ko. Avovanga vo ambuta ka ena mfunu ko, Idiau afwete katulwa mu vata diau ye filwa ku nsi yanda.Toko dimosi wabaka nyindu wuyenda tungila nunu kiandi nzo ku mfinda yakala nseke ye vata.Ankaka bamanisa kulanesa nunu (maveya).
Ka ntama ko yayingi ko, toko dimosi wayenda kwela nkento.wutu ya mwana nkento avova kwa yandi :Ngeye tomene zaya vo ngudi a nkento wau yela yadina kazietanga diaka ko.Kondwa kwa mwana wau, i dina kalendi baka kani maza mandwa ko. I kuma vo zolele sompa ndumba yayi kima wiza kiau i zinga kia maza kaka. Vo wizidi kiau ibosi nata nkento a'ku.
Wau vo toko wazola beni nkento, kansi kazaya wuna kavanga ko.Wayenda vava wonso wasala ye mbuta, mpasi kabaka lusadisu mpasi kalenda nunga nsamu wowo, kansi kasolula lo ko.
Ka ntama ko toko dimosi diavova kwa yandi: Mono yasweka nunu kiame (veya diame), i kuma tulenda ku nyuvula vo yandi lenda kusadisa. Bayenda kunyuvula. Yandi vo:Inga ndenda kusadisa, kansi fwete teka futa kodi, kadi yeno ka luzolele ambuta zeno ko.Yeno lubanzanga vo muntu vo sukidi kena diaka salu ko. Toko vo: Ka diambu ko, nzenga konso uzolele ye mono ngina futa kaka.Mbuta wazenga m u tezo kikazola.
U kamana tambula kodi, una wavova kwa toko: Lufidisa nsamu kwa nkwezi zeno vo, zinga kia maza kiabakamene, luizila kio mbazi, kansi lunata nkata yamwisi m u natina kio. Wutu ya mwana nkento wau bawa vo, una bavova: Nani lenda zinga nkata yamwisi nze u tuzinganga ya makaya evo ya mafiti e? Avava ndiona ulenda vo, kansi alembana kwau Mboki afidisa mvutu: Mambu mole madedakane, i kuma luiza landa nkento eno! Nsamu wasuka ye toko watoma yangalala beni m u ndwengoso za mbuta yoyo, kadi kondwa kwa yandi nga walembana sompa mwana nkento.

Yayi i ngana tuwanga kwa mbuta zeto esi Mbeu. Va kiaki fulu twina matoko, ntangwa ifwene yasosa mbuta asala kisona kuna mabasi, yo kwa yuvulanga ma malusansu lua nsi eto Mbeu.
Kelevo ketuazitisanga ambuta zeto, o lusansu tubakidi, kana katuzayi lo ko. Kadi lumbu yamokana yo mbuta mbuta muntu Samuel Kololo, edi ka nzayisa:" i ku zayisa kinkul ki kia nsi'eto Mbeu, kadi kwa nda tukidi, kele vo mosi vata kana kizodi kwame ko mokena yandi"

Mwana Ngangu "Na Bulungu di Mpindi"